حضرت معصومه(س) در سال ۲۰۱ قمری از مدینه به سوی مرو حرکت کرد[۶۱] ولی کاروانش در ساوه متوقف شد. آن حضرت به قم تغییر مسیر داد و پس از ۱۷ روز اقامت در قم، درگذشت و در آنجا دفن شد.
قم از نگاه بیگانگان؛ محمدجواد صاحبی در این کتاب در ذیل بخش هایی با عنوان قم در دوران آق قوینلو، صفویه، قاجاریه، مشروطه، پهلوی و معاصر به معرفی آن از نگاه مسافران خارجی پرداخته است.
تالاب حوض مره یکی از جاذبه‌های طبیعی و از جمله دیدنیهای اطراف قم در بهار به شمار می‌رود. این تالاب در ضلع غربی منطقه حفاظت‌شده کویر و دشت مسیله واقع است و ۱۰ هزار هکتار مساحت دارد.
قُم از شهرهای مذهبی ایران و از پایگاه‌های تشیع است. به گفته برخی از ایران‌شناسان قم از کهن‌ترین سکونت‌گاه‌ها در فلات ایران بوده و قدمت آن به قبل از اسلام می‌رسد.
مستوفی، حمدالله بن ابی‌بکر، نزهه القلوب، تحقیق: محمد دبیرسیاقی، قزوین، حدیث امروز، ۱۳۸۱.
تالاب بهشت معصومه از جمله مقاصد پرنده نگری ایران و قم محسوب می‌شود. هرساله و به‌ویژه در ??? فصل زمستان، این تالاب میزبان انواع پرندگان مهاجر همچون مرغابی، غاز، انواع آبچیلک‌ها، کاکایی، حواصیل، خروس کلی است.
ابودلف مسعربن مهلهل خزرجی، سفرنامه ابی‌دلف در ایران، ???? ????? تصحیح: ولادیمیرمینورسکی، ترجمه: سید ابوالفضل طباطبایی، تهران، زوار، ۱۳۵۴.
تالاب حوض مره، تالاب بهشت معصومه، منطقه شکار ممنوع کهک، سد کبار قم، روستای فردو، دره ???? ????? ?????? قاهان، تنگه قاهان، روستای نویس، پلنگ دره، روستای وشنوه، غار کهک، روستای کاسوا، کاروان‌سرای دیرگچین، کاروان‌سرای سنگی محمدآباد، کاروان‌سرای پاسنگان، خانه ملاصدرا، حوض سلطان، دریاچه نمک، گنبد نمکی، پارک ملی کویر و کویر غدیر اسب.
البته تو چند ???? ????? سال اخیر چندتا استخر با کیفیت هم تو این منظقه ساخته شده
شاید جاش تو لیست ما خیلی خالی باشه و حیفه که بقیه نشناسنش.
حدود العالم من المشرق الی المغرب، قاهره، الدار الثقافیه للنشر، ۱۴۲۳ق.
تغییر وضعیت زیربخش‌های ورود تشیع ۴.۱زمینه‌های گسترش تشیع
این تنگه از بلیط استخر شرایط زیستی مناسبی نیز برخودار است و تنوع گیاهی و جانوری بیسار خوبی دارد.
قدمت این سد به ۷۰۰ سال پیش می‌رسد و در عصر صفوی مرمت‌هایی در آن صورت گرفته است.